Ngày lễ độc thân 11/11 hàng năm là lễ hội mua sắm lớn nhất tại Trung Quốc. Tuy nhiên năm nay các sàn thương mại điện tử (TMĐT) lại chuẩn bị cho mùa lễ này sớm hơn thường lệ.
Nguyên nhân chủ yếu là do nhu cầu thị trường yếu hơn mọi năm trong khi lại ngày càng có nhiều người chơi tham gia, khiến ngày lễ mua sắm TMĐT năm nay được đánh giá là khốc liệt chưa từng thấy.
Mùa lễ độc thân 11/11 hàng năm tại Trung Quốc cũng tương tự như "Black Friday" của Phương Tây khi các sàn TMĐT đua nhau giảm giá trong 24h để thu hút người mua hàng dịp cuối năm.
Tuy nhiên trong năm 2024 này, cả Alibaba và đối thủ như JD.com và Pinduoduo (công ty mẹ của Temu) đều đã tung các đợt khuyến mãi từ rất sớm so với những năm trước.
Đây được cho là dấu hiệu lo sợ của các nền tảng TMĐT Trung Quốc khi thị trường có những người chơi mới như Douyin (phiên bản TikTok tại Trung Quốc), Kuaishou và Xiaohongshu.
Lễ hội độc thân cũng là ngày lễ mua sắm trực tuyến lớn nhất thế giới với tổng doanh số bán hàng năm 2023 lên đến 1,14 nghìn tỷ USD, tương đương 160 tỷ USD.
Tại Trung Quốc, sự kiện này không chỉ tác động đến doanh thu của các sàn TMĐT mà còn là thước đo quan trọng để nhà đầu tư đánh giá hiệu suất hoạt động.
Chính vì vậy, dù khó khăn nhưng hàng loạt sàn TMĐT vẫn đua nhau dồn hết sức để gia tăng doanh số Ngày lễ độc thân.
Hết thời
Trong khi nhiều chuyên gia đánh giá sức hút của Ngày lễ độc thân không còn như trước thì các sàn TMĐT cũng nhận ra sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng của người dân.
Phó chủ tịch Liu Bo của Alibaba nhận định người tiêu dùng Trung Quốc tập trung hơn vào giá trị đem lại của mỗi đồng tiền bỏ ra khi họ có thể mua được số lượng lớn các mặt hàng với giá thấp. Chính vì vậy việc tập trung vào chất lượng không còn đúng xu thế, thay vào đó là liên tục giảm giá và khuyến mãi.
Hiện các tập đoàn lớn như Alibaba hay JD.com cũng đang chịu áp lực khi mất thị phần vào những người chơi mới như Pinduoduo, Douyin, Kuaishou và Xiaohongshu.
Việc người dùng Trung Quốc ngày càng mua nhiều hàng dựa trên các khuyến nghị từ những người có ảnh hưởng trong các buổi phát sóng trực tiếp livestream hay video ngắn trên Douyin đã khiến nhiều nền tảng TMĐT truyền thống như Alibaba hay JD phải vật lộn để theo kịp.
Trong Ngày lễ độc thân năm 2023, những ông lớn như JD.com hay Alibaba (Tmall và Taobao) đã mất đáng kể thị phần vào tay những nền tảng phát video hay livestream.
Cụ thể số liệu của Syntun cho thấy các nền tảng TMĐT livestream có doanh số 215 tỷ Nhân dân tệ, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước nhưng các sàn TMĐT truyền thống lại chỉ có 924 tỷ Nhân dân tệ, giảm 1% so với cùng kỳ năm 2022.
Bởi vậy trong năm nay, cả Alibaba và JD đều cố gắng giảm giá sớm, kéo dài thời gian khuyến mãi nhằm giữ thị phần trước các nền tảng TMĐT livestream.
Ví dụ Taobao, nền tảng TMĐT lớn nhất của Alibaba đã bắt đầu đợt khuyến mãi sớm hơn 10 ngày so với năm ngoái.
Bên cạnh đó, các sàn TMĐT truyền thống cũng tái khởi động chương trình đặt hàng trước, qua đó cho phép khách hàng đặt cọc mua hàng trước bằng một khoản tiền nhỏ. Chương trình này do JD.com khởi xướng nhưng đã bị hủy bỏ vào tháng 6/2024.
Thêm nữa, các nền tảng này cũng cung cấp nhiều chương trình giảm giá phức tạp cho phép người tiêu dùng được khấu trừ hai hoặc ba khoản khác nhau cho cùng một lần mua, một điều hiếm thấy so với trước đây.
Hợp tác để sống sót
Sự đe dọa của các nền tảng livestream cũng khiến lần đầu tiên trong lịch sử, 2 đối thủ một mất một còn là Alibaba và JD.com phải hợp tác với nhau. Trong quá khứ, 2 đối thủ này từng cạnh tranh khốc liệt để thúc đẩy doanh số vượt qua nhau bằng mọi cách có thể, nhưng giờ đây mọi thù địch phải đặt qua một bên để có thể sống sót.
Vào tháng 9/2024, Alibaba đã có quyết định mang tính lịch sử khi tích hợp WeChat Pay, một dịch vụ thanh toán kỹ thuật số do gã khổng lồ công nghệ đối thủ Tencent sở hữu, vào Taobao và Tmall.
Theo Wu Jia, một phó chủ tịch khác của Tập đoàn Alibaba, động thái này sẽ cho phép công ty tiếp cận nhiều người dùng và người tiêu dùng trẻ tuổi hơn ở các thị trường cấp thấp hơn, nơi WeChat Pay đặc biệt phổ biến.
Ngoài ra, Phó chủ tịch Wu cũng tiết lộ rằng Alibaba có kế hoạch tích hợp JD Logistics vào chuỗi cung ứng của mình trước Ngày lễ độc thân, cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn giao hàng hơn.
Chuyên gia phân tích Li Chengdong từng làm việc cho Tencent nhận định rằng hiện Alibaba và JD.com thậm chí không còn coi nhau là đối thủ cạnh tranh nữa bởi Douyin và Pinduoduo mới là mối đe dọa chính của họ.
Tuy nhiên theo Li, tình hình này là dấu hiệu cho thấy sự tuyệt vọng của các sàn TMĐT truyền thống trong việc thu hút người tiêu dùng Ngày lễ độc thân năm nay.
"Cuộc đua giành giật đơn hàng này phản ánh sự bi quan về nhu cầu thị trường, khi hầu hết các nền tảng đều chịu áp lực đáng kể về doanh số", ông Li cho biết.
Theo chuyên gia Li, Alibaba và JD.com dù có làm gì thì cũng đang đi ngược dòng nước bởi xu thế livestream và mua hàng qua video đang ngày một thịnh hành. Cho dù có giảm giá hay bắt tay nhau thì những sàn TMĐT truyền thống vẫn sẽ mất thêm thị phần nếu không chịu thay đổi cách thức hoạt động.
"Năm ngoái, các sàn TMĐT truyền thống đã có mức tăng trưởng âm trong Ngày lễ độc thân và triển vọng năm nay cũng không mấy lạc quan, thậm chí có thể còn tệ hơn năm ngoái", ông lu kết luận.
*Nguồn: SixthTone